“VİEWPOİNT”

 

“VİEWPOİNT”

DİJİTAL KARİYER PLANLAMA BECERİLERİ ve DİGİTAL KARİYER DANIŞMANLIĞI

Uğur KAVAL is Career Planner, Dicle Üniversitesi, at Career Planning Application and Research Center, University of Dicle, Turkey.

 

Kariyer Danışanlarının Dijital Becerileri ve Dijital Kariyer Yönetimleri

Kariyer iş, meslek ve sosyal hayatta olumlu algı oluşturan, bunun yanında uzun iş görme sürecini ifade eden bir olgudur. Sadece para, makam, terfi ve hiyerarşi ile tanımlanamayacak kadar geniş ve sınırsız bir kavramdır. Son yıllarda kariyer kavramının tanımı ve kariyer algılarında değişim görülmektedir. Daha geniş bir tanımlamayla kişisel imza, iş ve mesleki bir yolculuk ve işgücünde bir kişisel imaj olarak görülmektedir. Bu bağlamda kariyer danışmanlığı hem bireysel hem de örgütlerde kariyer planlamaları ve kariyer yönetimleri konusunda hizmet sunmak için kullanılan bir kavramdır. Kariyer danışmanları; Öğrencilerin kariyer planlarını oluşturmak, kariyer hedeflerini belirlemek, öğrencilere kariyer farkındalığı kazandırıp, kariyer yol haritasını oluşturmak için hizmetler sunan kişilerdir. Kariyer danışmanları danışana yönlendirme yapmaktan ziyade onun kariyer hedefleri doğrultusunda yol göstericisidir.                                                                                     Teknolojide yaşanan değişimler kariyer planlama hizmetlerinde; kariyer danışmanları ve kariyer danışanlarını büyük ölçüde etkisi altına almıştır. Geleneksel kariyer teorilerinde, kariyer, gelişimin birçok aşamasını içeren yaşam boyu bir süreç olarak bilinir. Bununla birlikte, son yıllarda, değişen istihdam girişimleri, iş gücündeki gelişmeler teknolojik ve bilimsel değişimlerin bir sonucu olarak, kişilere çalışma hayatında birden fazla kariyer planlama olanağını da getirmiştir.                                   Birçok ülkede insanların çoğunluğu şimdilerde her gün interneti kullanıyor. Türkiye'de son resmi sayımlara göre 82,44 milyon insan yaşıyor ve bu nüfusun %75'i kentlerde bulunuyor. 59,36 milyon kişinin internete erişimi var. Yani nüfusumuzun %72'si internet kullanıcısı (TÜİK, 2019). İnternet'i düzenli olarak kullanan nüfusun yüzdesinin sürekli olarak yükseldiğini bilinmektedir.   İşverenler interneti işe alma, başvuranların taranması, çalışanların gözetimi ve işten çıkarılmada kanıt olarak kullandığını da bilinmektedir. İşverenlerin ve bireyin kendi verileri için internet kullanımını kontrol etme ve internet güvenliğinin önemi elbette fazla ancak bununla birlikte, şu anda internet büyük ölçüde düzensiz olarak kullanılmakta ve işverenler işe alım uygulamalarında tam olarak dijitalleşememişlerdir. Bu nedenle, bireyler kariyer gelişimlerinin bir parçası olarak kendilerini nasıl çevrimiçi dijital alanlarda gösterecekleri hakkında dikkatlice düşünmeleri gerekir.                                 Bu durumda hem salgın günlerinde hem de sağlıklı zamanlarda öğrenci ve mezun danışanların kariyer bilgi ihtiyaçlarını giderebildikleri ve bunlarla ilgili bilgileri bulabilecekleri dijital kariyer kaynak kütüphanesi; bireylerin işverenler ve öğrenme sağlayıcıları gibi fırsatları bulabilecekleri dijital tabanlı uygulamalar, konuşmaların gerçekleştirilebileceği, temasların tespit edilebileceği ve ağların sürdürülebilir bir şekilde danışanlara fayda sağlayacağı sosyal medya platformlar, bireylerin ve grupların ihtiyaçlarını iletebileceği çevrimiçi sayfalar bu zamanlarda dijital kariyer planlama hizmetleri olarak sunulmalıdır.                                                                                                              Türkiye’de birebir kariyer uygulamaları, kariyer danışmanlığı uygulayıcıları arasında yüz yüze olarak önemli bir uygulama yöntemidir. Ancak değişim kaçınılmazdır. Teknolojide ve kariyerinizde yaşadığınız değişikliklere karşı daha girişimci ve istekli olmanız gerekir. Dijital alanlar ve internet, kariyer çalışma şeklini değiştiriyor. Kariyerinizde başarılı olmak istiyorsanız bu değişikliği benimsemeniz gerekir. Öğrenmeyi öğrendikten sonra iş ve meslekler hakkında bilgi edinmek internet ile çok daha kolaydır. İnternetin bilgi dolu olduğu, ancak doğru ve güncel olup olmadığı hakkında hepsine güvenemeyeceğinizi bilmeniz gerekiyor. Bulduğunuz bilgileri eleştirel olarak değerlendirmek için dijital becerileri geliştirmeniz gerekir. İnternet ile kariyerinize pozitif dokunacak dijital platformlar kariyer gelişiminize ve kariyer farkındalığınıza katkı sunacaktır. İnterneti kariyer gelişiminizi destekleyecek güçlü bir profesyonel ağ oluşturmak için kullanabilirsiniz. Kariyerinize etkisi olabilecek kişileri bulup onlarla iletişim kurumak da etkileyici çalışmalardandır. Dijital becerilerinizi geliştirip etkili kariyer portfolyo içerikleri oluşturmak, kendiniz için etkili bir çevrimiçi deneyim oluşturmanın anahtarıdır.                                                                                                                                   İnternet kendimiz ve ilgi alanlarımız hakkında içerik yayınlamamızı ve bunu dünyaya sunmamızı da sağlar. Bu dijital alanları kariyerinizi geliştirmek için de kullanabilirsiniz. Çoğumuz bir şekilde internet ortamında dijital resimler çizeriz ya da çizilen resimlere bakarız. Önemli olan dijital alanda ne yapmak ve neyi öğrenmek istediğimiz ile alakalıdır. Eğer kariyer planlaması yapmak ve kariyer gelişiminizi artırmak isterseniz internet bunun için size etkileyici çözümler sunar.                 Türkiye’de özellikle üniversitelerde görev yapan kariyer danışmanları, çalışanların kariyerlerini proaktif bir şekilde yönetmelerine yardımcı olacak müdahaleleri sunmaktadır. Bu çerçeveden bakıldığında kariyer danışmanları da dijital ortamlarda faydalı ve üretken olmaları önemlidir. Yüz yüze kariyer planlama hizmetleri, kariyer rehberliği sunan kariyer danışmanları için bireysel danışmanlık açısından önemlidir. Uzaktan danışmanlıkta bu uygulamalar uzaktan dijital platformlar ile web sayfaları üzerinden, e-posta ile, çevrimiçi soru-cevap ve çevrim dışı videolar ile sunulabilir. Kariyer çalışanları bu dijital teknolojileri içinde bulunduğumuz bu sosyal izolasyon günlerinde kendi uygulama alanlarında da kullanmaları özellikle kariyer desteği sağlamak için önemlidir. Yüz yüze danışmanlık alamayan öğrenci ve mezunlar bu hizmetleri dijital olarak alabilmelidirler. Türkiye’de ki üniversitelerde; dijital becerileri kazanmak için kariyer çalışanlarının dijital yetkinlikleri kamu politikaları ile hizmet içi eğitimler sayesinde geliştirilebilir. Bu sayede normal günlerde (salgın bitiminde) üniversite öğrencileri birebir görüşmeler dışında da bu süreçleri etkin kullanabilmeleri önemlidir.

 

 

            Kariyer Danışmanları ve Kariyer Danışanlarının Dijital Okuryazarlığı

Kariyer yolculuğunda yüz yüze danışmanlık dışında çevrimiçi ağlar ile dijital kariyer okuryazarlığı önemli yer tutar. Bilgi, beceri ve tutumların dijital kariyer okuryazarlığı noktasında çevrimiçi ağ kullanma, dijital ortamda arama yapma, çevrimiçi iletişim kurma, soruları yanıtlama ve içerik üretme profesyonel kariyer danışmanlığında mesleki olarak dijital bir beceri gerektirir. Dijital kariyer okuryazarlığı, danışanın kendi kariyerini geliştirebilmesi ve başarılı bir şekilde sürdürebilmesi için de önemlidir. Dijital kariyer okuryazarlık becerilerini geliştiremeyen kariyer danışanları özellikle uzaktan hizmet sunma konusunda etkili olamadıklarını göreceklerdir. Özellikle spesifik zamanlarda, COVİD-19 Pandemisi ile birlikte gelen sosyal izolasyonda danışanların kariyer gelişimlerine uzaktan çözümler getirmek ve çevrimiçi olarak danışmanlık yapmak konusunda dijital yetkinliklerin kazanılması önemlidir.                                                                                                                              Dijital kariyer danışmanlığında; çevrimiçi kariyer araçlarını kullanmayı öğrenmek, kariyer bilgilerini ve kaynaklarını uzaktan danışanlara sağlamak, danışanların sorularına cevaplar bulmak, dijital kariyer gelişimini destekleyebilecek çevrimiçi videolar sunmak, danışan öğrencilerin (danışanların) kariyer portfolyolarını dijital ortamda oluşturmalarına yardımcı olmak ve iş ve meslek danışmanlığı yaparak yönelimlerini bazı testler ile öğrenmek oldukça zaruri bir durumdur.         Kariyer gelişiminde dijital kariyer okuryazarlığı ve dijital kariyer danışma hizmetleri yeni kavramlar olarak görülse de son zamanlarda internet tabanlı platformların gelişimine paralel olarak hayatımıza giren ve fayda sağlaması bakımından son derece önemli uygulama alan ve hizmetlerdendir.  Yukarıda bahsedilen tüm bu olgular ışığında Türkiye’de danışanların dijital kariyer okuryazarlığı becerilerini geliştirmesi kariyer gelecekleri açısından önemli olmakla birlikte kariyer danışmanlarının da dijital kariyer okuryazarlığını geliştirmeleri de bu hizmetleri sunabilmeleri açısından hayati öneme sahiptir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Referanslar

http://www.tuik.gov.tr/Start.do